disability certificate online apply maharashtra : भारतातील दिव्यांग नागरिकांसाठी सरकारकडून विविध योजना, शिष्यवृत्ती, सवलती व सुविधा उपलब्ध करून दिल्या जातात. मात्र, या सर्वांचा लाभ घेण्यासाठी सर्वात महत्वाचा दस्तऐवज म्हणजे दिव्यांग प्रमाणपत्र (disability certificate online apply maharashtra ) किंवा UDID कार्ड.
आजच्या लेखामध्ये आपण पाहणार आहोत की हे प्रमाणपत्र का महत्वाचे आहे, ते कोणाला मिळते, disability certificate online apply maharashtra पद्धत काय आहे आणि अर्ज करताना कोणती कागदपत्रे लागतात.
दिव्यांग प्रमाणपत्र म्हणजे काय?
दिव्यांग प्रमाणपत्र (Disability Certificate) हा असा शासकीय दस्तऐवज आहे ज्याद्वारे एखाद्या व्यक्तीला अधिकृतपणे दिव्यांग मान्यता दिली जाते.
याला आपण खालील नावांनीही ओळखतो –
- अपंग प्रमाणपत्र
- Disability Certificate
- UDID (Unique Disability ID) कार्ड
दिव्यांग प्रमाणपत्र का आवश्यक आहे?
हे प्रमाणपत्र मिळाल्यावर दिव्यांग नागरिकांना अनेक शासकीय योजना व सुविधा मिळतात. त्यापैकी काही महत्वाच्या सुविधा पुढीलप्रमाणे –
✅ शिक्षण क्षेत्रात शिष्यवृत्ती व आरक्षण
✅ शासकीय नोकऱ्यांमध्ये आरक्षण
✅ विविध शासकीय योजनांचा लाभ
✅ आरोग्य सेवेत विशेष सुविधा
✅ बस, रेल्वे प्रवासात सवलती
✅ दिव्यांग पेन्शन योजना
कोण अर्ज करू शकतो?
👉 40% किंवा त्यापेक्षा जास्त दिव्यांगत्व असलेले नागरिक
👉 शारीरिक, दृष्टिहीन, श्रवण, मानसिक, विकासात्मक व इतर दिव्यांग गट
👉 भारतातील कोणताही दिव्यांग नागरिक
आवश्यक कागदपत्रे
ऑनलाईन अर्ज करताना खालील कागदपत्रे अपलोड करावी लागतात –
- आधार कार्ड / ओळखपत्र
- रहिवासी दाखला
- पासपोर्ट साईज फोटो
- जुना मेडिकल रिपोर्ट (जर असेल तर)
- डॉक्टरांनी दिलेला मेडिकल सर्टिफिकेट
Disability certificate online apply maharashtra
UDID कार्डसाठी अर्ज करणे अगदी सोपं आहे. खालील स्टेप्स फॉलो करा –
Step 1 – वेबसाइटला भेट द्या
👉 सर्वप्रथम सरकारच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या: swavlambancard.gov.in

Step 2 – अटी व शर्ती स्वीकारा
- Apply for UDID या बटनावर क्लिक करा
- अटी व शर्ती वाचा
- “I have read Terms & Conditions” वर टिक करून Submit करा

Step 3 – योग्य पर्याय निवडा
वेबसाईटवर अर्ज प्रकारासाठी काही पर्याय दिसतील –
- कधीही UDID कार्ड घेतलेलं नाही
- इतरत्रून कार्ड घेतलंय
- अर्ज रिजेक्ट झाला आहे
- कार्ड एक्सपायर / हरवलं आहे
- अर्ज पेंडिंग आहे
👉 पहिल्यांदा अर्ज करणारे लोक पहिला पर्याय निवडतील.

Step 4 – वैयक्तिक माहिती भरा
- अर्जदाराचं पूर्ण नाव (इंग्रजी + मराठी)
- मोबाईल नंबर
- जन्मतारीख (आधारनुसार)
- लिंग (Male / Female / Transgender)
- पालक/Guardian ची माहिती आणि मोबाईल नंबर

Step 5 – फोटो आणि ओळखपत्र अपलोड करा
- पासपोर्ट साईज फोटो (100 KB)
- आधार कार्ड PDF (500 KB पर्यंत)
Step 6 – पत्ता भरा
- आधार कार्डवरील पत्ता Yes/No निवडून भरा
- जिल्हा, तालुका, गाव आणि पिनकोड टाका
Step 7 – अपंगत्वाची माहिती द्या
- Blindness / Low Vision / Hearing / Locomotor / Mental Disability इत्यादी पर्याय निवडा
- अपंगत्व कशामुळे आलं (Accident, Disease, Infection इ.) निवडा
- जन्मजात आहे का नाही ते निवडा
Step 8 – हॉस्पिटल निवडा
तुमच्या जिल्ह्यातील हॉस्पिटल यादीतून कोणतेही हॉस्पिटल सिलेक्ट करा.
तिथे मेडिकल तपासणी केली जाईल.
Step 9 – Final Submit करा
- Captcha भरा
- Terms & Conditions Accept करा
- Preview तपासा आणि Final Submit करा
Step 10 – प्रिंट काढा
- Application Form आणि Receipt ची प्रिंट काढा
- आधार कार्ड, रेशन कार्ड आणि फोटो घेऊन हॉस्पिटलमध्ये जा
- 15 ते 30 दिवसांत तुमचं UDID कार्ड डाउनलोड करता येईल
UDID कार्डचे फायदे
- एकाच कार्डाद्वारे संपूर्ण भारतभर दिव्यांग ओळख
- सर्व योजना व सुविधांसाठी एकच दस्तऐवज
- प्रवास सवलती, शिष्यवृत्ती, पेन्शन इ. थेट मिळते
- ऑनलाईन ट्रॅकिंग सुविधा
महत्वाच्या सूचना
⚠️ अर्ज करताना सर्व कागदपत्रे योग्यरित्या अपलोड करावीत.
⚠️ चुकीची माहिती भरल्यास अर्ज नाकारला जाऊ शकतो.
⚠️ अर्ज करताना इंटरनेट कनेक्शन व कागदपत्रांची स्कॅन कॉपी तयार ठेवावी.
Disability certificate online apply maharashtra निष्कर्ष
दिव्यांग प्रमाणपत्र किंवा UDID कार्ड हे दिव्यांग नागरिकांसाठी अत्यंत महत्वाचा दस्तऐवज आहे. याच्या मदतीने शैक्षणिक, रोजगार, आरोग्य आणि विविध शासकीय योजनांचा लाभ घेता येतो. त्यामुळे जर तुम्ही पात्र असाल तर आजच ऑनलाईन अर्ज करून UDID कार्ड मिळवा.
मित्रांनो, तुम्हाला Disability certificate online apply maharashtra बद्दल दिलेली माहिती कशी वाटली? तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता.Disability certificate online apply maharashtra लेखाबाबत तुमच्या काही सूचना असतील तर तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. मित्रांनो, अशा सरकारी योजनांशी संबंधित अपडेट माहिती मिळवण्यासाठी आमच्या https://yojanaparichay.com/ या वेबसाइटला भेट देत रहा.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
UDID कार्ड काढण्यासाठी फी लागते का?
➡️ नाही, अर्ज पूर्णपणे मोफत आहे.
UDID कार्ड मिळायला किती दिवस लागतात?
➡️ अर्ज केल्यानंतर 15 ते 30 दिवसात मिळतं.
UDID कार्ड कशासाठी आवश्यक आहे?
➡️ सरकारी योजना, शिष्यवृत्ती, नोकरी, आरोग्य सुविधा यासाठी.
UDID कार्ड ऑनलाइन डाउनलोड करता येतं का?
➡️ हो, अर्ज मंजूर झाल्यानंतर ते ऑनलाइन डाउनलोड करता येईल.
