imarat bandhkam kamgar yojana : इमारत व बांधकाम कामगार क्षेत्रात काम करणाऱ्या मजुरांचे सामाजिक व आर्थिक कल्याण साधण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारने महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळ (mahabocw) स्थापन केले आहे. या योजनेतून कामगार व त्यांच्या कुटुंबियांना विविध सुविधा, लाभ व सुरक्षा दिली जाते. ही योजना कामगारांच्या आयुष्यात मोठा बदल घडवणारी ठरते.
📚 योजना सुरु करण्यामागील पार्श्वभूमी:
भारतात लाखो मजूर बांधकाम क्षेत्रात काम करतात. हे कामगार अनेकदा असंघटित, विम्याशिवाय, सामाजिक सुरक्षेशिवाय असतात. त्यांच्या आरोग्याच्या, शिक्षणाच्या, अपघाताच्या, वृद्धापकाळाच्या समस्या दुर्लक्षित राहतात. हे लक्षात घेऊन महाराष्ट्र सरकारने कामगारांचे कल्याण करण्यासाठी विशेष मंडळ स्थापन केले.
🎯 imarat bandhkam kamgar yojana चे उद्दिष्ट:
- बांधकाम क्षेत्रातील असंघटित कामगारांचे कल्याण
- सामाजिक सुरक्षा पुरवणे
- शिक्षण, आरोग्य, विमा, निवृत्ती अशा सुविधा उपलब्ध करून देणे
- कामगारांच्या कुटुंबासाठी स्थिरता निर्माण करणे
- कामगारांचा आत्मसन्मान वाढवणे
🧑🔧 imarat bandhkam kamgar yojana कोणासाठी?
imarat bandhkam kamgar yojana चा लाभ सर्व इमारत, रस्ता, पूल, इमारत बांधकाम करणारे कामगार, गवंडी, सुतार, प्लंबर, वेल्डर, बार बेंडर, पेंटर, मिस्त्री, व इतर श्रमिकांसाठी आहे. तसेच, महिला बांधकाम कामगारांसाठीही स्वतंत्र योजनांचा समावेश आहे.
✅ पात्रता:
अट | माहिती |
---|---|
वय | 18 ते 60 वर्षे दरम्यान |
कामाचा प्रकार | इमारत किंवा बांधकाम संबंधित कामात सलग 90 दिवस काम केलेले असावे |
नोंदणी | mahabocw.in येथे नोंदणी आवश्यक |
रहिवास | महाराष्ट्रातील रहिवासी असावा |
📋 आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड / पॅन कार्ड
- राहत्या पत्त्याचा पुरावा (वीजबिल/राशन कार्ड)
- बँक पासबुक (IFSC कोडसह)
- पासपोर्ट साईज फोटो
- कामगार म्हणून अनुभव प्रमाणपत्र
- काम केलेले 90 दिवसांचे पुरावे (जसे की मस्टर, वेतन पावत्या)
- नोकरी प्रमाणपत्र किंवा ठेकेदाराचे प्रमाणपत्र

📝 imarat bandhkam kamgar yojana ऑनलाईन नोंदणी प्रक्रिया
जर तुम्ही महाराष्ट्रातील बांधकाम कामगार असाल आणि तुम्हाला महाराष्ट्र बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाकडे ऑनलाईन अर्ज करायचा असेल, तर खालीलप्रमाणे स्टेप-बाय-स्टेप माहिती वाचा:
🌐 1. वेबसाईटला भेट द्या:
- अधिकृत वेबसाईट: https://mahabocw.in
- ही वेबसाईट मोबाईल व डेस्कटॉप दोन्हीवर चालते

📱 2. नवीन नोंदणी (New Registration):
- “Worker Registration” किंवा “Online Registration” या पर्यायावर क्लिक करा
- नवीन पेज उघडेल जिथे मोबाईल नंबर टाकावा लागतो
- तुमच्या मोबाईलवर OTP येईल – तो टाका आणि पुढे जा

👤 3. अर्जदाराची माहिती भरा:
- पूर्ण नाव (जसे आधारकार्डवर आहे)
- जन्मतारीख
- लिंग (पुरुष/महिला/इतर)
- विवाहित स्थिती
- जात, उपजात, धर्म
- स्थायी पत्ता व सध्याचा पत्ता
- जिल्हा, तालुका, गाव/शहर
- मोबाईल नंबर, ईमेल (ऐच्छिक)
🧱 4. व्यवसाय व अनुभव संबंधित माहिती:
- कामाचे स्वरूप (गवंडी, सुतार, मिस्त्री, प्लंबर, वेल्डर इ.)
- बांधकाम क्षेत्रात काम केलेले दिवस (90 दिवस किमान)
- अनुभवाचे वर्षे
- कामाचा प्रकार – कायम/ठेकेदारावर
- नोंदणी करणाऱ्या ठेकेदाराचे नाव व तपशील (जास्त महत्त्वाचे)
📎 5. कागदपत्रांची स्कॅन कॉपी अपलोड करा:
- आधार कार्ड (PDF / JPG)
- पत्त्याचा पुरावा
- बँक पासबुकची कॉपी
- पासपोर्ट फोटो
- 90 दिवस कामाचे प्रमाणपत्र (मस्टर रोल, साईन केलेले प्रमाणपत्र, फोटोयुक्त ओळखपत्र)
- नोकरी प्रमाणपत्र / ठेकेदार प्रमाणपत्र
👉 सर्व कागदपत्रे 200KB पेक्षा कमी साईझमध्ये JPG/PDF स्वरूपात असावीत
🖋️ 6. घोषणापत्र व स्वाक्षरी:
- स्वतःचा शपथपत्र किंवा घोषणापत्र अपलोड करावे लागते
- स्वतःच्या स्वाक्षरीचा फोटो अपलोड करावा लागतो
✅ 7. सबमिट करा:
- सर्व माहिती नीट तपासून फॉर्म सबमिट करा
- स्क्रीनवर “Acknowledgement Number” मिळेल – तो जतन करून ठेवा
- पुढील संवादासाठी हाच क्रमांक उपयोगी पडतो
📄 8. अर्जाची छाप (Print) काढा:
- तुम्ही सबमिट केलेला फॉर्म PDF स्वरूपात डाऊनलोड करून प्रिंट काढू शकता
⏳ अर्जाची छाननी:
- प्रशासनाकडून अर्ज व कागदपत्रांची छाननी केली जाते
- सर्व काही योग्य असल्यास अर्ज मंजूर होतो आणि लाभ मिळायला सुरुवात होते
🔐 imarat bandhkam kamgar yojana लॉगिन प्रक्रिया:
कामगार नोंदणी केल्यानंतर तुम्ही तुमच्या अर्जाची स्थिती, नवीन योजना अर्ज किंवा लाभ पाहण्यासाठी लॉगिन करू शकता. खाली दिलेली प्रक्रिया पाळा:
🌐 1. वेबसाईट उघडा:
- https://mahabocw.in या अधिकृत वेबसाईटला भेट द्या
👤 2. Login पर्याय निवडा:
- वर मेनूमधील “Worker Login” किंवा “Login” वर क्लिक करा
📱 3. मोबाईल नंबर टाका:
- अर्ज करताना वापरलेला मोबाईल नंबर टाका
- “Send OTP” बटणावर क्लिक करा
🔢 4. OTP पडताळणी:
- तुमच्या नंबरवर 6 अंकी OTP येईल
- तो OTP टाकून “Verify” करा
✅ 5. डॅशबोर्डमध्ये प्रवेश:
- लॉगिन झाल्यानंतर तुमचा अर्ज, लाभ मिळालेल्या योजना, अर्जाची स्थिती, आणि नवीन अर्ज करण्याची सुविधा दिसेल
🔁 पासवर्ड विसरलात?
- मोबाईल OTP द्वारेच लॉगिन होतो – पासवर्ड लागत नाही
🧾 अर्जाची स्थिती कशी तपासावी:
- वेबसाईटवर “Beneficiary Services” > “Check Application Status”
- अर्ज क्रमांक / मोबाइल नंबर वापरून स्थिती तपासा
📑 प्रमुख योजना व फायदे:
योजना | लाभ |
वैद्यकीय सहाय्यता | ₹15,000 पर्यंत उपचार खर्च |
अपघात विमा | अपघाताने मृत्यू – ₹5 लाख / अपंगत्व – ₹2 लाख |
कन्यादान योजना | मुलीच्या लग्नासाठी ₹25,000 अनुदान |
शैक्षणिक मदत | 1ली ते पदवीसाठी ₹5,000 ते ₹25,000 पर्यंत मदत |
प्रसूती लाभ योजना | स्त्रियांना ₹15,000 पर्यंत अनुदान |
अंत्यसंस्कार सहाय्यता | मृत्यूनंतर ₹10,000 मदत |
घरबांधणी अनुदान | ₹1.5 लाख पर्यंत |
निवृत्ती योजना | 60 वर्षांनंतर मासिक निवृत्ती वेतन |
कौशल्य प्रशिक्षण | मोफत प्रशिक्षण व सर्टिफिकेट |
🏠 घर बांधणी अनुदान – विशेष माहिती:
घर नसलेल्या बांधकाम कामगारांना मंडळाकडून ₹1.5 लाख पर्यंत मदत मिळते. यासाठी 3 वर्षे नोंदणी आवश्यक आहे आणि 1 गुंठा जमीन असावी.
🎓 शैक्षणिक मदतीचा तपशील:
- 1वी ते 4थी: ₹5,000
- 5वी ते 10वी: ₹7,000
- 11वी ते 12वी: ₹10,000
- पदवी: ₹20,000
- व्यावसायिक अभ्यासक्रम: ₹25,000

👩⚕️ आरोग्य योजना:
- अल्पोपचारासाठी ₹15,000 पर्यंत मदत
- ऑपरेशनसाठी 50% खर्चाची परतफेड
- सरकारी व खासगी रुग्णालयात वापरता येते
👷 महिला कामगारांसाठी योजना:
- प्रसूती लाभ योजना
- कन्यादान योजना
- मुलींच्या शिक्षणासाठी अतिरिक्त अनुदान
- स्वतःचे व्यावसायिक प्रशिक्षण
🏢 जिल्हानिहाय कार्यालय संपर्क:
(प्रमुख जिल्ह्यांचे उदाहरण दिलेले आहे – पूर्ण यादी वेबसाईटवर आहे)
जिल्हा | कार्यालयाचा पत्ता |
पुणे | कामगार आयुक्त कार्यालय, शिवाजीनगर |
मुंबई | बांद्रा पूर्व, कामगार भवन |
नाशिक | कामगार कल्याण केंद्र, सिटी सेंटर |
नागपूर | सिव्हिल लाईन्स |
औरंगाबाद | HUDCO कॉलनी, CIDCO |
💡 उपयोगी टिप्स:
- ज्या कामगारांनी 90 दिवस कामाचा पुरावा दिला नाही त्यांचा अर्ज नाकारला जातो
- अर्ज करताना सर्व माहिती अचूक भरावी
- दरवर्षी नोंदणी नूतनीकरण आवश्यक आहे
✍️ निष्कर्ष:
imarat bandhkam kamgar yojana केवळ कामगारांचे जीवनमान उंचावण्यासाठी नाही, तर त्यांच्या संपूर्ण कुटुंबाचा विकास साधण्यासाठी आहे. योजनेचा लाभ घेऊन कामगार आपले भविष्य अधिक सुरक्षित करू शकतात. तुम्ही कामगार असाल किंवा त्यांच्या संपर्कात असाल तर ही माहिती नक्की शेअर करा.
मित्रांनो, तुम्हाला imarat bandhkam kamgar yojana बद्दल दिलेली माहिती कशी वाटली? तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. imarat bandhkam kamgar yojana लेखाबाबत तुमच्या काही सूचना असतील तर तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. मित्रांनो, अशा सरकारी योजनांशी संबंधित अपडेट माहिती मिळवण्यासाठी आमच्या https://yojanaparichay.com/ या वेबसाइटला भेट देत रहा.
❓ वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
imarat bandhkam kamgar yojana खासगी ठेकेदाराच्या कामगारांसाठी लागू आहे का?
ऑनलाईन अर्ज अपलोड करताना अडचण येते तर काय करावे?
नजीकच्या कामगार कार्यालयात जाऊन मदत घ्या किंवा टोल फ्री नंबरवर संपर्क करा.
imarat bandhkam kamgar yojana किती वर्षासाठी वैध असते?
नोंदणी दरवर्षी नूतनीकरण करावी लागते.
अर्ज केल्यानंतर किती दिवसात लाभ मिळतो?
15-30 दिवसांत, अर्जाची छाननी होऊन लाभ दिला जातो.
किती योजना एकाचवेळी घेता येतात?
कामगाराने नोंदणी केलेली असेल तर, एकाचवेळी अनेक योजना लाभ मिळवता येतो.