PMEGP / CMEGP / Mudra Loan Project Report कसा तयार करावा? | संपूर्ण मार्गदर्शक 2025

PMEGP / CMEGP / Mudra Loan Project Report : भारत सरकार व राज्य सरकारच्या विविध स्वयंरोजगार योजनांमध्ये PMEGP, CMEGP आणि Mudra Loan या तीन योजना सर्वाधिक लोकप्रिय आहेत. या तीनही योजनांसाठी Project Report (प्रोजेक्ट रिपोर्ट) अत्यंत महत्त्वाचा दस्तऐवज आहे. योग्य प्रोजेक्ट रिपोर्ट असेल तर Loan Sanction होण्याची शक्यता 80% पेक्षा जास्त वाढते.

म्हणूनच या लेखात आपण प्रोजेक्ट रिपोर्ट म्हणजे काय? कसा तयार करायचा? कोणते घटक आवश्यक आहेत? कोणते Form वापरायचे? कोणत्या चुका टाळायच्या? याबद्दल सविस्तर माहिती पाहणार आहोत.

📌 Project Report म्हणजे काय?

प्रोजेक्ट रिपोर्ट हा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी लागणारी रक्कम, खर्च, नफा, मार्केट, कच्चा माल, कर्मचारी, विक्री, परतफेड इत्यादी सर्व माहिती असलेला एक अधिकृत दस्तऐवज असतो.

बँक तुमचा व्यवसाय समजून घेण्यासाठी, तुमची क्षमता तपासण्यासाठी प्रोजेक्ट रिपोर्ट पाहते.

📍 कोणत्या योजनेसाठी कोणता Project Report लागतो?

PMEGP / CMEGP / Mudra Loan Project Report Form कुठून Download करायचा?

प्रोजेक्ट रिपोर्टचा सॅम्पल फॉर्मेट अधिकृत वेबसाईटवर मोफत उपलब्ध आहे.

✔ CMEGP साठी

CMEGP → Menu → Sample Project Report → Download (Excel फाईल)

अधिकृत वेबसाईट : https://maha-cmegp.gov.in/homepage

✔ PMEGP साठी

PMEGP → Application for New Unit → DPR → Download

अधिकृत वेबसाईट : https://www.kviconline.gov.in/pmegpeportal/pmegphome/index.jsp

दोन्ही ठिकाणी मिळणारे फॉर्मेट एकसारखेच असते. Excel मध्ये ते ओपन करून तुम्ही एडिट करू शकता.

PMEGP / CMEGP / Mudra Loan Project Report एडिट करण्याची स्टेप-बाय-स्टेप प्रक्रिया

चला आता पूर्ण प्रक्रिया बघूया:

1) Agency Select करणे

तुम्ही कोणत्या भागात राहता त्यानुसार Agency निवडावी:

• Urban Area (शहरी भाग) → DIC
• Semi-Urban Area → DIC
• Rural Area (ग्रामीण भाग) → KVIC / KVIB

योग्य Agency निवडणे अत्यंत महत्वाचे आहे.

2) Personal Details भरणे

• अर्जदाराचे संपूर्ण नाव
• वडिलांचे नाव
• जेंडर (Male/Female)
• व्यवसायाचा संपूर्ण पत्ता
• पिनकोड
• Email ID
• Mobile Number

ही माहिती अचूक टाकणे आवश्यक आहे.

3) Qualification आणि Technical Education

प्रोजेक्ट रिपोर्टमध्ये तुम्हाला तुमची शिक्षणाची माहिती टाकावी लागते:

• 8th Pass
• 10th Pass
• 12th Pass
• Graduate
• ITI / Diploma
• Technical Experience

Technical Education असल्यास प्रोजेक्ट लवकर मंजूर होतो.

4) Category Select करणे

तुमची Category निवडा:

• General
• SC
• ST
• OBC
• Minority
• Women
• PH

Women आणि Reserved Categories साठी सबसिडी जास्त मिळते.

5) प्रोजेक्टचा प्रकार निवडा

• Manufacturing Unit
• Service Unit

तुम्ही कोणता व्यवसाय करणार आहात त्यानुसार निवडा.

6) Legal Type निवडणे

• Individual (सर्वात सामान्य पर्याय)
• Partnership
• Self Help Group
• Trust / Society

7) Land & Building Details

तुम्ही व्यवसाय कुठे करणार आहात?

• स्वतःची जागा
• भाड्याची जागा
• Workshop / Shop किंमत
• Area (sq. feet)

ही माहिती Excel मध्ये टाकल्यावर खर्च आपोआप कॅल्क्युलेट होतो.

8) Machinery Details टाकणे

तुमच्या व्यवसायासाठी लागणाऱ्या मशीनरीची माहिती:

Excel तो आपोआप Total Cost काढतो.

टीप:
प्रोजेक्टची 50%–70% रक्कम Machinery मध्ये ठेवणे उत्तम.

9) Working Capital (Stock + Materials)

वर्किंग कॅपिटल मध्ये खालील गोष्टी येतात:

• Raw Materials
• Consumables
• Packing Material
• Transport
• Electricity
• Miscellaneous

वर्किंग कॅपिटल प्रोजेक्टच्या 20% पर्यंत ठेवू शकता.

10) Means of Finance (Loan Calculation)

तुमचा प्रोजेक्ट किती टाकणार आहे यानुसार खालील कॅल्क्युलेशन होते:

Rural Area:

• 35% Subsidy
• 5% Own Contribution
• 60% Bank Loan

उदा.:
₹10,00,000 चा प्रोजेक्ट → 35% Subsidy → ₹3,50,000

11) Annual Sales Projection

तुम्ही वर्षभरात किती कमाई करणार ते दाखवणे आवश्यक.

उदा. DJ Sound System Service:

• प्रति इव्हेंट ₹25,000
• वर्षभर 40 बुकिंग
• Total Income = ₹10,00,000

12) Raw Material Cost

जे साहित्य लागणार त्याचा खर्च:

• वायर्स
• लाईटिंग
• कनेक्टर्स
• LED Decorations

13) Worker / Labor Cost

• Skilled Workers
• Unskilled Workers

उदा.:

• Skilled (3 workers × ₹4000 × 12 months)
• Unskilled (4 workers × ₹3000 × 12 months)

14) Repair & Maintenance

Equipment ची देखभाल (5% ते 12%).

15) Interest Calculation

Interest Rate साधारण 10% मानले जाते (Bank नुसार बदलू शकते).

16) Introduction (Project Summary)

यात तुम्ही व्यवसायाची संपूर्ण माहिती देता:

• व्यवसायाची गरज
• बाजारातील मागणी
• ग्राहक वर्ग
• सेवा कशी देणार
• भविष्यातील योजना

17) About the Promoter (तुमची माहिती)

• अनुभव
• कौशल्ये
• व्यवसायाबद्दलची समज
• तुमच्या पूर्वीच्या कामाचा अनुभव

ही माहिती प्रोजेक्टला मजबूत बनवते.

हा प्रोजेक्ट रिपोर्ट कोणकोणत्या योजनेसाठी वापरता येतो?

✔ PMEGP
✔ CMEGP
✔ Mudra Loan
✔ DIC Loan
✔ Bank Business Loan

एकच फॉर्मॅट तीनही योजनांसाठी वापरता येतो.

PMEGP / CMEGP / Mudra Loan Project Report तयार करताना खास टिप्स

✔ Machinery cost realistic ठेवा
✔ Sales Projection खूप जास्त दाखऊ नका
✔ Loan purpose स्पष्ट लिहा
✔ व्यवसायात तुमचा अनुभव नक्की लिहा
✔ Category योग्य भरा
✔ Mobile व Email active ठेवा
✔ फॉर्म पूर्ण तपासून मग submission करा

PMEGP / CMEGP / Mudra Loan Project Report Conclusion

PMEGP, CMEGP किंवा Mudra Loan मिळवण्यासाठी प्रोजेक्ट रिपोर्ट हा सर्वात महत्वाचा दस्तऐवज आहे.
या लेखामध्ये दिलेल्या माहितीचा वापर करून तुम्ही स्वतःचा प्रोजेक्ट रिपोर्ट अगदी सोप्या पद्धतीने तयार करू शकता.

मित्रांनो, तुम्हाला PMEGP / CMEGP / Mudra Loan Project Report 2025 बद्दल दिलेली माहिती कशी वाटली? तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. PMEGP / CMEGP / Mudra Loan Project Report लेखाबाबत तुमच्या काही सूचना असतील तर तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. मित्रांनो, अशा सरकारी योजनांशी संबंधित अपडेट माहिती मिळवण्यासाठी आमच्या https://yojanaparichay.com/ या वेबसाइटला भेट देत रहा.

FAQ – सर्वाधिक विचारले जाणारे प्रश्न