Aam Aadmi Bima Yojana – नमस्कार मित्रांनो,आज आपण ह्या लेखात aam aadmi bima yojana बद्दल संपूर्ण माहिती जाणून घेणार आहोत .ह्या लेखात तुम्हाला aam aadmi bima yojana काय आहे, तिचे फायदे काय आहेत,कोण ह्या योजनेचा लाभ घेऊ शकतो तसेच aam aadmi bima yojana साठी लागणाऱ्या आवश्यक कागद पत्रांबद्दल संपूर्ण माहिती वाचायला मिळेल aam aadmi bima yojana बद्दल संपूर्ण माहिती जाणून घेण्यासाठी लेख संपूर्ण वाचा.
आम आदमी विमा योजना (AABY), ज्याचा अर्थ ‘कॉमन मॅन्स इन्शुरन्स सिस्टम’ आहे, ही एक सामाजिक सुरक्षा प्रणाली आहे जी भारतातील कमी उत्पन्न असलेल्या कुटुंबांना आर्थिक सहाय्य देण्यासाठी 2 ऑक्टोबर 2007 रोजी सुरू करण्यात आली होती. या पद्धतीमुळे सामान्यत: पगारावर नसलेल्या लोकांना फायदा होतो. उदाहरणे मच्छीमार, मोची आणि कार चालक यांचा समावेश आहे. त्यांच्या कमकुवत उत्पन्नामुळे, बरेच लोक अपंगत्व किंवा मृत्यू यासारख्या जीवनातील अनपेक्षित खर्चांसाठी पैसे वाचवू शकत नाहीत.परिणामी, ही योजना अशा लोकांसाठी आहे जे देशाची आर्थिक चाके फिरवत राहतात आणि त्यांना अनपेक्षित घटनांना सामोरे जाण्यासाठी आवश्यक असलेली आर्थिक मदत देतात.
Aam Aadmi Bima Yojana काय आहे ?
आम आदमी विमा योजना (AABY) ही सरकार प्रायोजित सामाजिक सुरक्षा प्रणाली आहे जी भारताच्या असंघटित क्षेत्राला स्वस्त जीवन विमा संरक्षण देण्यासाठी डिझाइन केलेली आहे. ही योजना 2007 मध्ये सादर करण्यात आली होती आणि भारतीय आयुर्विमा महामंडळ (LIC) द्वारे देखरेख केली जाते.कुटुंबातील कमावत्या सदस्याचा मृत्यू झाल्यास किंवा अक्षम झाल्यास समाजातील आर्थिकदृष्ट्या वंचित भागांना आर्थिक मदत देणे हे या योजनेचे प्रमुख उद्दिष्ट आहे. कृषी, मासेमारी, दुग्धव्यवसाय, हातमाग, बांधकाम आणि इतर संबंधित क्रियाकलाप यासारख्या असंघटित क्षेत्रात काम करणाऱ्या व्यक्तींसाठी हि योजना आहे.
AABY योजना कुटुंब प्रमुख किंवा कुटुंबातील 18 ते 59 वयोगटातील कमावत्या सदस्यास विमा संरक्षणासाठी अर्ज करण्याची परवानगी देते. केंद्र आणि राज्य सरकारे योजनेचा प्रीमियम 50:50 विभाजित करतात. योजनेसाठी एकूण प्रीमियम रु. 200 प्रति व्यक्ती प्रति वर्ष.एकूण प्रीमियमपैकी रु. 100 केंद्र सरकार उचलते, रु. 30 राज्य सरकार, आणि उर्वरित रु. 70 लाभार्थी. इलेक्ट्रॉनिक क्लिअरन्स सिस्टम (ECS) किंवा पेमेंटच्या इतर कोणत्याही पद्धतीद्वारे लाभार्थीच्या बँक खात्यातून प्रीमियम कापला जातो.
पॉलिसीमध्ये रु. नैसर्गिक मृत्यूसाठी 30,000 रु. अपघाती मृत्यूसाठी 75,000 आणि रु. 37,500 अपघातामुळे झालेल्या आंशिक किंवा कायमस्वरूपी अपंगत्वासाठी. विमाधारकाचा मृत्यू झाल्यास विमाधारकाच्या मुलांसाठी शिष्यवृत्तीचा अतिरिक्त लाभ देखील कव्हरेज देते.विमा संरक्षणाचा दावा करण्यासाठी, विमाधारकाच्या नॉमिनीने घटनेच्या 30 दिवसांच्या आत LIC शाखा कार्यालय किंवा इतर कोणत्याही अधिकृत एजन्सीकडे दावा फॉर्म सबमिट करणे आवश्यक आहे. दावा नंतर योग्य राज्य सरकारद्वारे हाताळला जातो आणि निधी नामनिर्देशित व्यक्तीच्या बँक खात्यात पाठविला जातो.
एकंदरीत, आम आदमी विमा योजना ही लोकसंख्येतील असंघटित वर्गाला सामाजिक सुरक्षा देण्यासाठी भारत सरकारचा एक महत्त्वाचा प्रयत्न आहे. हे विमाधारकाच्या कुटुंबातील सदस्यांना अनपेक्षित घटनेत आर्थिक सहाय्य देते, त्यामुळे त्यांचा आर्थिक भार कमी होतो.
AAY योजना विमाधारकांना खालील कव्हरेज फायदे प्रदान करते:
- मृत्यूच्या नैसर्गिक कारणांसाठी कव्हरेज – 18 ते 59 वयोगटातील लोक आम आदमी विमा योजना खरेदी करू शकतात, जी मृत्यूच्या नैसर्गिक कारणांसाठी कव्हरेज प्रदान करते. प्लॅनमध्ये समाविष्ट असलेल्या व्यक्तीचा नैसर्गिकरित्या मृत्यू झाल्यास, LIC रु.30,000. चा मृत्यू दावा भरेल.
- अपंगत्व कव्हरेज: कुटुंबातील एक सदस्य अपंग झाल्यास, संपूर्ण कुटुंबाला त्रास होतो. आणि जर पीडित कुटुंबाची मुख्य कमाई करणारा असेल तर परिस्थिती आणखी बिघडू शकते. आम आदमी विमा योजना रु.चा अपंगत्व दावा देते. 37,500 कायमचे आंशिक अपंगत्व. अपघातामुळे कायमचे पूर्ण अपंगत्व आल्यास रु. 75,000.
- अपघाती मृत्यू कव्हरेज – आम आदमी विमा योजना अपघाती मृत्यू झाल्यास कव्हरेज देते. या विम्याअंतर्गत, पॉलिसीधारकाचा अपघाती मृत्यू झाल्यास नॉमिनीला ७५,००० रुपये मिळतात.
- अतिरिक्त फायदे: अपंगत्व आणि अपघाती मृत्यू कव्हरेज व्यतिरिक्त, आम आदमी विमा योजना अपघाताच्या बाबतीत किमान दोन मुलांना शाळेचे कव्हरेज देते. पॉलिसी रु.ची मोफत शिष्यवृत्ती प्रदान करते. जर पात्र विद्यार्थी इयत्ता 9वी ते 12वी पर्यंत असतील तर त्यांना अर्धवार्षिक आधारावर दरमहा 100 रुपये दिले जातील.
Aam Aadmi Bima Yojana चे फायदे
- AABY योजना कुटुंबातील सदस्यांना मृत्यू किंवा असमर्थता असल्यास आर्थिक मदत देते.
- परवडणारे प्रीमियम: सरकार AABY कार्यक्रमाला सबसिडी देते, ज्यामुळे तो सर्व आर्थिक स्तरांतील व्यक्तींना उपलब्ध होतो.
- AABY प्रणाली अंतर्गत समाविष्ट असलेल्या नैसर्गिक आपत्तींमध्ये पूर आणि भूकंप यांचा समावेश होतो.
- सुलभ नावनोंदणी: AABY योजना कोणालाही वर्षाच्या कोणत्याही वेळी नोंदणी करण्याची परवानगी देते.
- महिलांसाठी फायदे: AABY योजना महिला-मुख्य कुटुंबांसाठी मातृत्व लाभ आणि कव्हरेज देते.
आम आदमी विमा योजनेंतर्गत वगळणे
- वेडेपणा किंवा मानसिक आजारामुळे स्वतःला झालेल्या जखमा.
- आत्महत्या/आत्महत्या करण्याचा प्रयत्न.
- बाळंतपण/गर्भधारणा.
- अपघातानंतर झालेला वैद्यकीय खर्च.
- युद्ध/युद्धासारख्या क्रियाकलापांमुळे मृत्यू किंवा अपंगत्व.
- रासायनिक/जैविक/किरणोत्सर्गी शस्त्रांमुळे मृत्यू किंवा अपंगत्व.
- अत्यंत खेळांमध्ये सहभाग.
- कायद्याचे/गुन्हेगारी हेतूचे उल्लंघन केल्यामुळे मृत्यू किंवा अपंगत्व.
Aam Aadmi Bima Yojana पात्रता
- वयोमर्यादा: योजना 18-59 वयोगटातील व्यक्तींना लागू आहे.
- उत्पन्न मर्यादा: अर्जदार कमी उत्पन्न असलेल्या कुटुंबातील असणे आवश्यक आहे ज्याची कमाई रु.1,000,000 प्रति वर्ष पेक्षा जास्त नाही.
- व्यावसायिक आवश्यकता: अर्जदारांनी खालीलपैकी एका क्षेत्रात काम केले पाहिजे: भूमिहीन शेतमजूर, ग्रामीण कारागीर, मच्छीमार, विणकर, हस्तकला कामगार किंवा ग्रामीण भागातील तत्सम व्यवसाय. शिवाय, खालील शहरी क्रियाकलापांमध्ये काम करणाऱ्यांना ही प्रणाली समाविष्ट करते: रस्त्यावर विक्रेते, रॅगपिकर्स आणि स्वच्छता कामगार.
- सामाजिक सुरक्षा योजना: राष्ट्रीय निवृत्तीवेतन योजना, कर्मचारी राज्य विमा योजना किंवा जीवन विमा योजनेसह इतर कोणत्याही सरकारी सामाजिक सुरक्षा योजनांमध्ये अर्जदाराची नोंदणी केली जाणार नाही.
आवश्यक कागदपत्रे
- ओळखीचा पुरावा म्हणून अर्जदाराकडे वैध आधार कार्ड असणे आवश्यक आहे.
- वयाचा पुरावा: अर्जदाराचे वय सिद्ध करणारा दस्तऐवज, जसे की जन्म प्रमाणपत्र, शाळा सोडल्याचा दाखला किंवा पासपोर्ट.
- पत्ता पुरावा: अर्जदाराच्या पत्त्यासह कोणतेही दस्तऐवज, जसे की ड्रायव्हिंग लायसन्स, युटिलिटी बिल किंवा पासपोर्ट.
- बँक खाते तपशील: अर्जदारांचे चालू बँक खाते असणे आवश्यक आहे आणि त्यांनी त्यांचा खाते क्रमांक आणि IFSC कोड सबमिट केला पाहिजे.
- उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र: अर्जदारांनी सक्षम संस्थेद्वारे जारी केलेले वार्षिक उत्पन्न प्रमाणपत्र प्रदान करणे आवश्यक आहे.
- व्यवसायाचा पुरावा: अर्जदारांनी कार्य ओळखपत्र किंवा त्यांच्या व्यवसायाचा इतर पुरावा प्रदान करणे आवश्यक आहे.
अर्ज प्रक्रिया ऑफलाइन
- पायरी 1: अर्ज प्राप्त करण्यासाठी, तुमच्या स्थानिक आम आदमी विमा योजना सुविधा किंवा विमा एजन्सीवर जा.
- पायरी 2: तुमची वैयक्तिक माहिती, उत्पन्न, रोजगार आणि बँक खाते माहितीसह, अर्जाचा फॉर्म पूर्णपणे भरा.
- पायरी 03: अर्जासोबत, खालील कागदपत्रे जोडा: आधार कार्ड, वयाचा पुरावा, रहिवासी पुरावा, बँक खाते तपशील, उत्पन्नाचा दाखला आणि व्यवसायाचा पुरावा.
- पायरी 4: भरलेला अर्ज आणि सोबतची कागदपत्रे आम आदमी विमा योजना केंद्र किंवा विमा एजंटकडे सबमिट करा.
- पायरी 05: विमा एजंट अर्ज आणि कागदपत्रांचे पुनरावलोकन करेल आणि सर्वकाही व्यवस्थित असल्यास, पॉलिसी प्रमाणपत्र जारी करेल.
- पायरी 06: पॉलिसी प्रमाणपत्र अर्जदाराच्या नोंदणीकृत पत्त्यावर मेल केले जाईल, त्याची प्रत विमा एजंटकडे असेल.
- पायरी 7: अर्जदार विमा अटींवर अवलंबून प्रीमियम रक्कम वार्षिक किंवा हप्त्यांमध्ये भरू शकतो.
नित्कर्ष
आम आदमी विमा योजना भारताच्या अनौपचारिक अर्थव्यवस्थेला शक्ती देणार्‍या कोट्यवधी गायब नायकांसाठी आर्थिक स्थिरतेचा प्रकाश आहे. AABY व्यक्तींना जीवनातील वादळांना तोंड देण्यासाठी आणि कमी प्रीमियम, सर्वसमावेशक फायदे आणि प्रवेश सुलभतेद्वारे त्यांच्या कुटुंबाचे भविष्य सुनिश्चित करण्यासाठी प्रोत्साहित करते. जागरुकता आणि पोहोचण्याच्या बाबतीत अजूनही समस्या असताना, योजनेचा चांगला परिणाम होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही. Aam Aadmi Bima Yojana साठी संयुक्तपणे लॉबिंग करणे, त्याचे मूल्य वाढवणे आणि त्याचे फायदे सर्व पात्र व्यक्तींपर्यंत पोहोचण्याची हमी देणे महत्त्वाचे आहे.
समाजातील सर्वात वंचित सदस्यांना मदत करून, Aam Aadmi Bima Yojana केवळ आर्थिक सुरक्षिततेलाच नव्हे तर विश्वास आणि समावेशाच्या भावनेला प्रोत्साहन देते. हे निष्पक्ष विकासासाठी देशाचे समर्पण दर्शविते, कारण प्रत्येक व्यक्तीला, रोजगार किंवा आर्थिक स्तराची पर्वा न करता, त्यांना पात्र असलेली सुरक्षा आणि सन्मान उपलब्ध आहे. जसजसे आपण पुढे जाऊ, तसतसे आपण Aam Aadmi Bima Yojana च्या यशाचा उपयोग आपली सामाजिक सुरक्षा जाळी वाढविण्यासाठी आणि सर्वांसाठी अधिक मजबूत आणि समावेशक भविष्य निर्माण करण्यासाठी करूया.
मित्रांनो, तुम्हाला Aam Aadmi Bima Yojana बद्दल दिलेली माहिती कशी वाटली? तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. या लेखाबाबत तुमच्या काही सूचना असतील तर तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. मित्रांनो, अशा सरकारी योजनांशी संबंधित अपडेट माहिती मिळवण्यासाठी आमच्या https://yojanaparichay.com/ या वेबसाइटला भेट देत रहा.
FAQ
Aam Aadmi Bima Yojana साठी कोण पात्र आहे?
18 ते 59 वयोगटातील व्यक्ती जे असंघटित क्षेत्रात काम करतात (शेती, बांधकाम, मासेमारी इ.) आणि दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) किंवा थोडेसे वरच्या दारिद्र्यरेषेखाली (SAPL) श्रेणीत येतात.
मी Aam Aadmi Bima Yojana मध्ये कुठे नोंदणी करू शकतो?
तुमच्या स्थानिक कॉमन सर्व्हिस सेंटरला (CSC), LIC शाखा किंवा इतर निर्दिष्ट नावनोंदणी सुविधांना भेट द्या.
नोंदणीसाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत?
तुम्हाला तुमच्या वयाचा (आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र इ.), अधिवास आणि व्यवसायाचा कायदेशीर पुरावा द्यावा लागेल.
मी प्रीमियम कसा भरू शकतो?
प्रीमियम वार्षिक, अर्धवार्षिक किंवा त्रैमासिक कोणत्याही CSC किंवा LIC स्थानावर भरला जाऊ शकतो.