पंतप्रधान कृषी सिंचन योजना / Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana 2024

Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana – नमस्कार मित्रांनो,आज आपण ह्या लेखात Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana बद्दल संपूर्ण माहिती जाणून  घेणार आहोत .ह्या लेखात तुम्हालाi Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana काय आहे, तिचे फायदे काय आहेत,कोण ह्या योजनेचा लाभ घेऊ शकतो तसेच Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana  साठी लागणाऱ्या आवश्यक कागद पत्रांबद्दल संपूर्ण माहिती वाचायला मिळेल Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana बद्दल संपूर्ण माहिती जाणून घेण्यासाठी ब्लॉग संपूर्ण  वाचा.

आपल्या देशाचे पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी शेतकऱ्यांना मदत करण्याच्या उद्देशाने प्रधानमंत्री कृषी विचार योजना सुरू केली. या योजने अंतर्गत देशभरातील शेतकऱ्यांना  कृषी सिंचन उपकरणांसाठी आर्थिक मदत मिळेल. त्या प्रत्येक कार्यक्रमासाठी शेतकऱ्यांनाही हे अनुदान मिळणार आहे. ज्याद्वारे पाण्याची बचत होईल, काम कमी होईल आणि खर्चात योग्य बचत होईल. त्यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या जमिनीचे सिंचन करणे सोपे होणार आहे.

Table of Contents

Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana काय आहे ?

जसे आपणा सर्वांना माहिती आहे की, अन्नधान्य उत्पादनासाठी शेती महत्त्वाची आहे आणि उत्तम सिंचन हाच शेती सुधारण्याचा एकमेव मार्ग आहे. शेतजमिनीला सिंचनासाठी अधिक पाणी लागते. पिकांना पुरेसे पाणी न मिळाल्यास शेतकऱ्यांचे शेत खराब होईल. पीएमकेएसवाय 2023 अंतर्गत शेतकऱ्यांचे प्रश्न सोडवले जातील आणि त्यांना शेतीसाठी पाणी मिळेल.उत्पादक शेतकरी संघटना, ट्रस्ट, सहकारी संस्था, निगमित महामंडळे, बचत गट आणि इतर पात्र संस्थांच्या सदस्यांनाही या योजने  अंतर्गत लाभ दिला जाईल. प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई योजनासाठी केंद्र सरकारने 50000 कोटी रुपयांची तरतूद केली आहे.

1 जुलै 2015 रोजी, कृषी आणि शेतकरी कल्याण विभाग, कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालय, भारत सरकार, यांनी प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई योजना: प्रति ड्रॉप मोअर क्रॉपचे उद्घाटन केले. सूक्ष्मसिंचन, किंवा ठिबक आणि स्प्रिंकलर प्रणालीचा वापर करून शेतीच्या पातळीवरील पाण्याच्या वापराची कार्यक्षमता वाढवणे हे या कार्यक्रमाचे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे. याव्यतिरिक्त, सूक्ष्म सिंचनासाठी स्त्रोत विकास वाढविण्यासाठी, ते सूक्ष्म-स्तरीय पाणी साठवण तसेच जलसंवर्धन आणि व्यवस्थापन उपक्रमांना (इतर हस्तक्षेप) प्रोत्साहन देते.

Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana चे ध्येय:

  • देशाची पाणी वापर कार्यक्षमता सुधारण्यासाठी, सूक्ष्म सिंचन तंत्रज्ञानाद्वारे व्यापलेले क्षेत्र विस्तृत करणे.
  • अचूक पाणी व्यवस्थापनाद्वारे शेतकरी पीक उत्पादन आणि नफा वाढवू शकतात.
  • कापूस, ऊस, केळी आणि इतर पिके ज्यांना भरपूर पाणी लागते अशा पिकांमध्ये सूक्ष्म सिंचन तंत्राचा वापर करण्यास प्रोत्साहन द्या आणि इतर शेतातील पिकांसाठी या तंत्रांचा वापर वाढवण्यासाठी पुरेशी संसाधने देणे.
  • सुक्ष्म सिंचन पद्धतीचा वापर शक्य तितक्या फर्टिगेशनला प्रोत्साहन देण्यासाठी करणे.
  • पाण्याचे दुर्भिक्ष्य, पाण्याचा ताण असलेल्या आणि महत्त्वपूर्ण भूजल ब्लॉक्स्/जिल्ह्यांमध्ये सूक्ष्म सिंचन तंत्रज्ञानाचा प्रचार करणे.
  • दाबयुक्त आणि उपसा सिंचन दोन्हीसाठी ऊर्जा कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी, कूपनलिका आणि नदी-उपसा सिंचन प्रकल्पांना सूक्ष्म सिंचन तंत्रज्ञानाने जोडणे.
  • विद्यमान कार्यक्रम आणि योजनांच्या कृतींसह एकत्र येणे आणि कार्य करणे, विशेषत: जेव्हा दबावयुक्त सिंचन आणि भविष्यातील वापरासाठी जलस्रोतांच्या निर्मितीसाठी सौर उर्जेचे एकत्रीकरण येते.
  • सध्याच्या वैज्ञानिक माहितीचा वापर करून, फलोत्पादन आणि शेतीच्या प्रगतीसाठी सूक्ष्मसिंचन तंत्रज्ञानाचा प्रचार, विकास आणि प्रसार करणे.
  • कुशल आणि अकुशल कामगार-विशेषत: नोकऱ्या नसलेल्या तरुणांना-सूक्ष्मसिंचन प्रणाली स्थापित आणि देखरेखीसाठी नोकऱ्या देणे.

Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana चे मुख्य घटक:

  • हमी सिंचनासाठी जलस्रोत उपलब्ध करून देण्यासोबतच, प्रधानमंत्री कृषी सिंचन योजना (PMKSY) सूक्ष्म स्तरावर पाऊस गोळा करण्यासाठी “जलसंचय” आणि “जलसिंचन” चा वापर करून संरक्षणात्मक सिंचन तयार करते.
  • शेती स्तरावर पाण्याचा वापर कार्यक्षमता अनुकूल करण्यासाठी योजनेचा एक महत्त्वाचा घटक म्हणजे सूक्ष्म सिंचन. या योजनेत चार भाग आहेत: पाणलोट विकास, प्रति ड्रॉप मोअर क्रॉप (PDMC), हर खेत को पानी, आणि प्रवेगक सिंचन लाभ कार्यक्रम (AIBP) )
  • प्रत्येक ड्रॉप मोअर क्रॉपसाठी, DAC&FW खालील गोष्टींना प्राधान्य देईल: सूक्ष्म-स्तरीय स्टोरेज संरचना, प्रभावी पाणी वाहून नेणे आणि वापर, अचूक सिंचन प्रणाली, इनपुट खर्चावरील मनरेगा परवानगी मर्यादेपेक्षा जास्त, दुय्यम स्टोरेज, पाणी उचलण्याची साधने, विस्तार क्रियाकलाप, समन्वय आणि व्यवस्थापन .

पीएमकेएसवाय योजनेची वैशिष्ट्ये

  • शेतकऱ्यांना मदत करण्यासाठी आणि त्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी सरकार विविध कार्यक्रम राबवते. शेतकऱ्यांच्या हितासाठी प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई योजनाही सुरू करण्यात आली आहे.
  • या योजनेमुळे प्रत्येक जमिनीत सिंचनासाठी पाणी उपलब्ध होणार आहे.
  • या योजनेंतर्गत भूजल विकास आणि साठवण यासारखे जलस्रोत सरकार स्थापन करेल.
  • याशिवाय, शेतकऱ्याने सिंचन उपकरणे खरेदी केल्यास त्याला अनुदान मिळेल.
  • प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई योजना तुमचा पैसा आणि वेळ वाचवेल.
  • या योजने द्वारे, सरकार तुषार सिंचन, ठिबक सिंचन आणि इतर पद्धतींना प्रोत्साहन देईल.
  • पिकांसाठी योग्य प्रकारचे सिंचन देखील उत्पादनास चालना देईल.
  • हि योजना  सर्व शेतकऱ्यांसाठी उपलब्ध आहे ज्यांच्याकडे स्वतःची शेतजमीन आणि पाणीपुरवठा आहे.
  • याशिवाय, सहकारी किंवा कंत्राटी शेतीमध्ये सहभागी झालेले शेतकरी या योजनेचा लाभ घेण्यास पात्र आहेत.
  • स्वयं-सहायता संस्था प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई योजनेचे प्रोत्साहन मिळण्यासही पात्र आहेत.
  • या योजनेचे फायदे प्राप्त करण्यासाठी, आपण अधिकृत वेबसाइटवर ऑनलाइन अर्ज करणे आवश्यक आहे.
  • सरकार या कार्यक्रमांतर्गत सिंचन उपकरणे घेण्याच्या खर्चावर 80% ते 90% पर्यंत सबसिडी देईल.

प्रधानमंत्री कृषी सिचाई योजना 2023 लाभ

  • सरकार सिंचन उपकरणांना अनुदान देईल जेणेकरून शेतकरी या व्यवस्थेअंतर्गत शेत सिंचनासाठी योग्य प्रमाणात पाणी वापरू शकतील.
  • ही पाणीटंचाई दूर करण्यासाठी प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई योजना सुरू करण्यात आली आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांना सिंचन करणे सोपे होणार आहे.
  • शेतीसाठी योग्य जमिनीचा समावेश करण्यासाठी या योजनेचा विस्तार केला जाईल.
  • देशातील शेतकरी ज्यांच्याकडे स्वतःची शेतीयोग्य जमीन आणि जलस्रोत आहेत त्यांनाही या उपक्रमाचा फायदा होईल.
  • प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई योजना 2023 उत्पादकता वाढवेल आणि शेतीचा विस्तार करेल, ज्यामुळे अर्थव्यवस्थेची पूर्ण वाढ होईल.
  • केंद्र या कार्यक्रमासाठी 75 टक्के अनुदान देईल आणि उर्वरित 25 टक्के खर्च राज्य सरकार करेल.
  • परिणामी ठिबक आणि तुषार सिंचन प्रणालीतून शेतकऱ्यांना फायदा होतो.
  • नवीन उपकरण प्रणालीचा वापर केल्याने 40-50% पाण्याची बचत होईल आणि कृषी उत्पादनात 35-40% वाढ होईल आणि उत्पादनांची गुणवत्ता देखील सुधारेल.
  • या कार्यक्रमासाठी 2018-19 मध्ये सुमारे 2000 कोटी रुपये आणि पुढील आर्थिक वर्षात अतिरिक्त 3000 कोटी रुपयांची गुंतवणूक करण्याची राष्ट्रीय सरकारची योजना आहे.

Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana साठी पात्रता

  • या योजनेचा  फायदा होण्यासाठी शेतकऱ्यांकडे शेतीयोग्य जमीन असणे आवश्यक आहे.
  • देशभरातील शेतकरी या योजनेत  सहभागी होण्यास पात्र असतील.
  • पीएम कृषी सिंचाई योजनेअंतर्गत ट्रस्ट, सहकारी संस्था, अंतर्भूत व्यवसाय, स्वयं-सहायता संस्था, उत्पादक शेतकरी संघटनांचे सदस्य आणि इतर पात्र संस्थांच्या सदस्यांनाही लाभ दिला जाईल.
  • किमान सात वर्षांसाठी, ज्या संस्था आणि लाभार्थी जमिनीवर भाडेपट्टा करारानुसार शेती करतात त्यांना पीएम कृषी सिंचन योजना 2023 मधून लाभ मिळण्यास पात्र असेल. एखादी व्यक्ती कंत्राटी शेतीद्वारे देखील पात्र होऊ शकते.

पंतप्रधान कृषी सिंचन योजनेची कागदपत्रे

  • अर्जदाराचे आधार कार्ड
  • ओळखपत्र
  • शेतकऱ्यांच्या जमिनीची कागदपत्रे
  • जमिनीची ठेव (शेतीची प्रत)
  • बँक खाते पासबुक
  • पासपोर्ट आकाराचा फोटो
  • मोबाईल नंबर

पंतप्रधान कृषी सिंचन योजनेसाठी अर्ज कसा करावा?

  • पायरी 1: शेतकरी त्यांच्या शेताच्या आणि स्थानाच्या गरजेनुसार त्यांच्या स्वत:च्या ग्रामपंचायतीमार्फत त्यांच्या ब्लॉक/जिल्हा कृषी कार्यालयाशी संपर्क साधू शकतात. शिवाय, शेतकरी किसान कॉल सेंटर (टोल-फ्री क्रमांक 1800-180-1551) वर कॉल करू शकतो किंवा त्यांच्या ब्लॉक किंवा जिल्ह्याच्या कृषी अधिकाऱ्याशी बोलू शकतो.
  • पायरी 2: शेतकरी संबंधित अधिकाऱ्यांकडे जाऊन कार्यक्रमासाठी अर्ज मागू शकतात किंवा घेऊ शकतात.
  • पायरी 3: सर्व आवश्यक फील्ड भरून, सर्व आवश्यक कागदपत्रे (स्वयं-प्रमाणित) जोडून आणि पासपोर्ट-आकाराचा फोटो (साइन केलेला) पेस्ट करून अर्ज पूर्ण करा.
  • पायरी 4: कागदपत्रे आणि पूर्ण केलेला, स्वाक्षरी केलेला अर्ज योग्य प्राप्त करणाऱ्या अधिकाऱ्याला द्या.
  • पायरी 5: प्राप्त करणाऱ्या अधिकाऱ्याची पावती किंवा अर्ज यशस्वीरित्या सबमिट केल्याची पावती मिळवा.

MIS अहवाल कसा पाहायचा

  • तुम्ही प्रथम प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट दिली पाहिजे.
  • आता तुमच्या समोर होम पेज ओपन होईल.

  • त्यानंतर तुम्हाला MIS रिपोर्ट पर्याय निवडावा लागेल.
  • यानंतर तुमच्या समोर खालील पर्याय उघडतील.
  • Achievement Report
  • Consolidated Activity Wife OTF
  • one touch format
  • DIP document uploaded
  • Drop More Crop Dashboard
  • PMKSY PDMC MI Workflow System
  • drill down progress report
  • तुम्हाला तुमच्या गरजेनुसार निवडीवर क्लिक करावे लागेल.
  • यानंतर एक नवीन पेज तुमच्या समोर येईल.
  • आपण या पृष्ठावर विनंती केलेली माहिती प्रविष्ट करणे आवश्यक आहे.
  • आपण आता दृश्य पर्याय निवडणे आवश्यक आहे.
  • तुमच्या संगणकाची स्क्रीन संबंधित माहिती प्रदर्शित करेल.

संपर्क तपशील

Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana ची सर्व समर्पक माहिती आम्ही तुम्हाला या लेखाद्वारे दिली आहे. ईमेल पाठवणे किंवा हेल्पडेस्क नंबरवर कॉल करणे तुम्हाला  येत असलेल्या कोणत्याही समस्यांचे निराकरण करण्यात मदत करू शकते. हॉटलाइन नंबर आणि ईमेल पत्त्याबद्दल माहितीसाठी, ही लिंक पहा.

महत्वाच्या लिंक्स

PMKSY Scheme Guidelines –  Click Here

PMKSY Operational Guidelines – Click Here

Revised PMKSY Operational Guidelines –  Click Here

Official Website – http://pmksy.gov.in/

नित्कर्ष :

सिंचन भूदृश्य बदलून आणि संपूर्ण भारतातील शेतकऱ्यांच्या सक्षमीकरणासह, प्रधानमंत्री कृषी सिंचाई योजना ही आशेचा किरण आहे. पाणी टंचाई कमी करणे, कृषी उत्पादनात वाढ करणे आणि शाश्वत पद्धतींना प्रोत्साहन देणे याद्वारे, Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana भविष्यासाठी अशी परिस्थिती निर्माण करते ज्यामध्ये सर्व शेतांना जीवनदायी पाणी पुरवले जाते आणि सर्व शेतकरी समृद्ध असतात.  लाखो लोकांना फायदा करून भारतीय शेतीसाठी अधिक आशादायक भविष्य घडवू शकते.

मित्रांनो, तुम्हाला Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana बद्दल दिलेली माहिती कशी वाटली? तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana लेखाबाबत तुमच्या काही सूचना असतील तर तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. मित्रांनो,अशा सरकारी योजनांशी संबंधित अपडेट माहिती मिळवण्यासाठी आमच्या https://yojanaparichay.com/  या वेबसाइटला भेट देत रहा.

Frequently Asked Questions (FAQs) :

प्रश्न: Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana चे लाभार्थी कोण आहेत?

 A: संपूर्ण भारतातील शेतकरी, विशेषत: पावसावर आधारित आणि पाण्याची कमतरता असलेल्या प्रदेशातील, लहान आणि सीमांत शेतकरी आणि आदिवासी समुदाय.

प्रश्न: Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana द्वारे कोणत्या प्रकारचे सिंचन प्रकल्प समर्थित आहेत?

 A: AIBP मोठ्या आणि मध्यम सिंचन प्रकल्पांवर लक्ष केंद्रित करते, तर HKKP लघु सिंचन, पावसाचे पाणी साठवण आणि सूक्ष्म सिंचनाला समर्थन देते.

प्रश्न: Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana अंतर्गत प्रचारित सूक्ष्म सिंचनाचे काय फायदे आहेत?

 A: पाण्याचा कमी वापर, वाढलेली पाण्याची उत्पादकता, उच्च पीक उत्पादन आणि मातीचे आरोग्य सुधारते.

प्रश्न: Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana ची भविष्यातील उद्दिष्टे काय आहेत?

A: PMKSY चे 2030 पर्यंत “हर खेत को पानी” साध्य करण्याचे उद्दिष्ट आहे, सर्व शेतांसाठी पाण्याची उपलब्धता सुनिश्चित करणे. या व्यतिरिक्त, ते पाणी वापर कार्यक्षमता वाढवणे, हवामानास अनुकूल शेतीला चालना देणे आणि क्षमता निर्माण आणि तांत्रिक प्रगतीद्वारे शेतकऱ्यांना सक्षम करणे यावर लक्ष केंद्रित करते.

केंद्र सरकारच्या इतर योजना

पंतप्रधान मत्स्य संपदा योजनाIndira Gandhi Single Girl Child Scholarship
पंतप्रधान सूर्योदय योजनाशेतकरी योजना
कोयर विकास योजनाप्रधानमंत्री किसान संपदा योजना
राष्ट्रीय कृषी विकास योजनाप्रधानमंत्री ग्रामीण आवास योजना
महिला समृद्धी योजनाविकलांग आवास योजना
पंचवार्षिक योजनास्त्री शक्ती योजना
आम आदमी विमा योजनापंतप्रधान मातृ वंदना योजना
महिला सन्मान बचत पत्र योजनाप्रधानमंत्री भारतीय जनऔषधी परियोजना
विश्वकर्मा कौशल सन्मान योजनाजननी सुरक्षा योजना
राष्ट्रीय बांबू मिशनदीन दयाळ स्पर्श योजना