LIDCOM Gattai Stall Scheme – महाराष्ट्रामध्ये रस्त्याच्या कडेला बसून आपले काम करणारे गटई कामगार (चांभार) अनेक अडचणींचा सामना करतात. ऊन, वारा, पाऊस यांसारख्या नैसर्गिक संकटांपासून त्यांचे संरक्षण नसते. त्यांची आर्थिक परिस्थिती बेताची असल्यामुळे त्यांना व्यवस्थित जागा घेऊन व्यवसाय करणे शक्य होत नाही. या सर्व गोष्टींचा विचार करून महाराष्ट्र शासनाने त्यांच्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण योजना सुरू केली आहे, ती म्हणजे LIDCOM Gattai Stall Scheme.
LIDCOM Gattai Stall Scheme चा मुख्य उद्देश हा रस्त्याच्या कडेला काम करणाऱ्या चर्मकार समाजातील (ढोर, चांभार, होलर, मोची इत्यादी) गरीब व गरजू लोकांना सुरक्षित आणि चांगली जागा उपलब्ध करून देणे आहे. LIDCOM Gattai Stall Scheme मुळे त्यांना ऊन, वारा आणि पावसापासून संरक्षण मिळेल आणि ते अधिक चांगल्या प्रकारे आपले काम करू शकतील. याव्यतिरिक्त, या योजनेमुळे या कामगारांचे सामाजिक आणि आर्थिक जीवनमान सुधारण्यास मदत होईल, तसेच समाजामध्ये त्यांना एक सन्मानाचे स्थान प्राप्त होईल.
LIDCOM Gattai Stall Scheme काय आहे ?
“LIDCOM Gattai Stall Scheme” हा महाराष्ट्र सरकारच्या चर्मोद्योग विकास महामंडळाचा (LIDCOM) विशेषत: (अनुसूचित जाती) चर्मकार समुदायासाठी एक उपक्रम आहे. ही योजना रस्त्याच्या कडेला असलेल्या मोचीसाठी कृतीत आणत आहे . योजना 4′ x 5′ x 6.5′ टिन स्टॉलच्या बांधकामासाठी संपूर्ण अनुदान देते, आनुषंगिक खर्च ₹500 आणि स्टॉलची किंमत प्रत्येकी ₹16,367 आहे. या योजनेअंतर्गत अर्ज केवळ महाराष्ट्र राज्याचे कायम रहिवासी असलेले नागरिकच सबमिट करू शकतात. या कार्यक्रमासाठी सर्व निधी महाराष्ट्र सरकार देते. चर्मकारांचे (ढोर, चांभार, होलार, मोची इ.) जीवनमान सुधारण्यासाठी असंख्य कार्यक्रम राबविणे हे LIDCOM चे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे.जे गरीब आणि आर्थिकदृष्ट्या वंचित आहेत, त्यांच्यासाठी सामाजिक, आर्थिक आणि शैक्षणिकदृष्ट्या प्रगती करण्याच्या उद्देशाने त्यांना समाजात एक सन्माननीय स्थान मिळवून देणे.
LIDCOM Gattai Stall Scheme ची उद्दीष्टे
- त्यांची आर्थिक परिस्थिती वाढवणे : कायमस्वरूपी स्टँड धारण केल्याने कमाईची क्षमता वाढते, ग्राहक आकर्षित होतात आणि दृश्यमानता सुधारते.
- स्वावलंबनाला प्रोत्साहन देणे : कार्यक्रम आत्मनिर्भरता आणि उद्योजकतेला प्रोत्साहन देतो, ज्यामुळे आर्थिक स्वातंत्र्य आणि सन्मानाची भावना निर्माण होते.
- सामाजिक असमानता दूर करणे : GSS उपेक्षित लोकसंख्येला अधिक प्रभाव देऊन अधिक समतावादी समाज निर्माण करण्यास मदत करते.
- चर्मकारांची जीवनशैली सुधारणे (ढोर, चांभार, होलार, मोची आणि इतर समुदायातील) अनेक कार्यक्रम राबवून त्यांची सामाजिक, आर्थिक आणि शैक्षणिकदृष्ट्या वाढ होण्यास आणि समाजात आदराचे स्थान मिळवण्यास मदत करणे हे कॉर्पोरेशनचे प्राथमिक ध्येय आहे.
- याव्यतिरिक्त, विविध प्रकारचे पादत्राणे आणि चामड्याच्या वस्तू तयार केल्या जातात, सरकारी संस्थांना पुरवल्या जातात आणि खुल्या बाजारात विकल्या जातात.
LIDCOM Gattai Stall Scheme चे वैशिष्ट्ये आणि फायदे
- 100% अनुदान:LIDCOM Gattai Stall Scheme अंतर्गत पात्र लाभार्थ्यांना पत्र्याचे स्टॉल उभारणीसाठी 100% अनुदान दिले जाते. याचा अर्थ लाभार्थ्याला स्वतःच्या खिशातून कोणताही खर्च करण्याची आवश्यकता नाही.
- स्टॉलचा आकार: योजनेअंतर्गत देण्यात येणाऱ्या स्टॉलचा आकार साधारणपणे 4 फूट (लांबी) x 5 फूट (रुंदी) x 6.5 फूट (उंची) असतो. हा आकार एका कामगाराला आपले काम करण्यासाठी आणि आवश्यक साहित्य ठेवण्यासाठी पुरेसा असतो.
- स्टॉलची किंमत: प्रत्येक स्टॉलची किंमत सुमारे ₹ 16,367/- इतकी असते. याव्यतिरिक्त, स्टॉल उभारणीसाठी ₹ 500/- चा आकस्मिक खर्च देखील दिला जातो.
- सुरक्षित आणि स्थायी जागा: पत्र्याचे स्टॉल मिळाल्यामुळे गटई कामगारांना एक सुरक्षित आणि स्थायी जागा मिळते. यामुळे त्यांना वारंवार जागा बदलण्याची गरज भासत नाही.
- नैसर्गिक आपत्तींपासून संरक्षण: पत्र्याचा स्टॉल असल्यामुळे ऊन, पाऊस आणि वाऱ्यापासून कामगारांचे संरक्षण होते, ज्यामुळे ते अधिक आरोग्यदायी वातावरणात काम करू शकतात.
- कामाच्या ठिकाणी सुधारणा: व्यवस्थित स्टॉलमुळे कामगारांना आपले हत्यारे आणि तयार वस्तू ठेवण्यासाठी चांगली जागा मिळते, ज्यामुळे त्यांच्या कामाच्या ठिकाणी सुधारणा होते.
- सामाजिक सुरक्षा आणि सन्मान: या योजनेमुळे गटई कामगारांना समाजात अधिक सन्मान मिळतो आणि त्यांची सामाजिक सुरक्षा वाढते.
पात्रता
- उमेदवार भारतीय नागरिक असणे आवश्यक आहे.
- ग्रामपंचायतीने अर्ज रोडसाइड मोची म्हणून नियुक्त केलेला असावा.
- उमेदवार कायमस्वरूपी महाराष्ट्र राज्यात वास्तव्यासाठी असणे आवश्यक आहे.
- उमेदवार 18 ते 50 वयोगटातील असावा.
- फक्त चर्मकार समाजातील रहिवाशांनी- ढोर, चांभार, होलार, मोची इ.-ने अर्ज करावा.
- अर्जदाराच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹1,00,000 पेक्षा कमी किंवा समतुल्य असणे आवश्यक आहे.
- अर्जदार ज्या कंपनीसाठी कर्जाची विनंती करत आहे त्या कंपनीशी परिचित असणे आवश्यक आहे.
| अ.क्र. | योजना | सविस्तर माहिती |
|---|---|---|
| १ | योजनेचे नांव | गटई स्टॉल योजना (LIDCOM Gattai Stall Scheme) |
| २ | योजनेचा प्रकार | राज्य सरकार योजना |
| ३ | योजनेचा उद्देश | चर्मकारांचे (ढोर, चांभार, होलार, मोची इ.) जीवनमान सुधारण्यासाठी असंख्य कार्यक्रम राबविणे हे LIDCOM चे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे.जे गरीब आणि आर्थिकदृष्ट्या वंचित आहेत, त्यांच्यासाठी सामाजिक, आर्थिक आणि शैक्षणिकदृष्ट्या प्रगती करण्याच्या उद्देशाने त्यांना समाजात एक सन्माननीय स्थान मिळवून देणे. |
| ४ | योजना ज्या प्रवर्गासाठी लागू | चर्मकार समाज. |
| ५ | योजनेच्या प्रमुख अटी | उमेदवार भारतीय नागरिक असणे आवश्यक आहे. ग्रामपंचायतीने अर्ज रोडसाइड मोची म्हणून नियुक्त केलेला असावा. उमेदवार कायमस्वरूपी महाराष्ट्र राज्यात वास्तव्यासाठी असणे आवश्यक आहे. उमेदवार 18 ते 50 वयोगटातील असावा. फक्त चर्मकार समाजातील रहिवाशांनी- ढोर, चांभार, होलार, मोची इ.-ने अर्ज करावा. अर्जदाराच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹1,00,000 पेक्षा कमी किंवा समतुल्य असणे आवश्यक आहे. अर्जदार ज्या कंपनीसाठी कर्जाची विनंती करत आहे त्या कंपनीशी परिचित असणे आवश्यक आहे. |
| ६ | दिल्या जाणाया लाभाचे स्वरुप | ही योजना रस्त्याच्या कडेला असलेल्या मोचीसाठी कृतीत आणत आहे . योजना 4′ x 5′ x 6.5′ टिन स्टॉलच्या बांधकामासाठी संपूर्ण अनुदान देते, आनुषंगिक खर्च ₹500 आणि स्टॉलची किंमत प्रत्येकी ₹16,367 आहे. |
| ७ | अर्ज करण्याची पध्दत | ऑफलाईन |
सशक्तीकरणाचा बहर: समुदायांवर प्रभाव:
संपूर्ण महाराष्ट्रात, LIDCOM Gattai Stall Scheme ने अनेक नव-बौद्ध आणि अनुसूचित जाती जमातींच्या जीवनात लक्षणीय सुधारणा केली आहे:
- उत्पन्नाचे परिवर्तन: कायमस्वरूपी बूथमुळे ग्राहकांचा अधिक स्थिर प्रवाह निर्माण होतो, ज्यामुळे महसूल वाढतो आणि आर्थिक स्थिरता वाढते.
- सुधारित राहणीमान: उच्च उत्पन्न असलेल्या कुटुंबांना आरोग्यसेवा, शिक्षण आणि सामान्य कल्याणासाठी अधिक प्रवेश असतो.
- वाढलेला आत्म-सन्मान: औपचारिक वर्कस्टेशन असल्यामुळे लोकांना अधिक प्रतिष्ठित वाटते आणि त्यांना त्यांच्या समुदायात उंच उभे राहण्याचा आत्मविश्वास मिळतो.
- सामुदायिक उन्नती: वंचित भागात, GSS प्राप्तकर्त्यांच्या यशोगाथा इतरांसाठी प्रेरणा म्हणून काम करतात आणि एक फायदेशीर प्रभाव निर्माण करतात.
आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड.
- वयाचा प्रूफ (जन्म प्रमाणपत्र, इयत्ता 10वी/12 वीची मार्कशीट इ.)
- 2-पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र (भर स्वाक्षरी केलेले)
- महाराष्ट्र राज्याचे निवासी प्रमाणपत्र / अधिवास प्रमाणपत्र.
- रस्त्याच्या कडेला मोची असल्याचा पुरावा (ग्रामपंचायतीने जारी केलेला),
- अधिकृत सरकारी अधिकाऱ्याने जारी केलेले उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र.
- अधिकृत सरकारी अधिकाऱ्याने दिलेले जात प्रमाणपत्र.
- बँक खात्याचे डिटेल्स (बँकेचे नाव, शाखेचे नाव, पत्ता, IFSC इ.).
- LIDCOM च्या जिल्हा कार्यालयाला आवश्यक असणारी इतर कोणतेही कागदपत्र .
अर्ज प्रक्रिया
- पायरी 1: LIDCOM जिल्हा कार्यालयातून अर्जाचा नमुना मिळवा.
- पायरी 2: सर्व आवश्यक फील्ड पूर्ण करा, सर्व आवश्यक कागदपत्रे संलग्न करा (स्वयं-प्रमाणित), आणि पासपोर्ट-आकाराचा फोटो पेस्ट करा (साइन केलेले).
- पायरी 3: पूर्ण केलेला आणि स्वाक्षरी केलेला अर्ज आवश्यक कागदपत्रांसह जिल्हा कार्यालयात पाठवा.
- पायरी 4: अर्जाचा फॉर्म यशस्वीरित्या सबमिट केल्याची जिल्हा कार्यालयाची पावती किंवा पोचपावती मिळवा.
आव्हाने: उज्वल भविष्यासाठी मार्ग :
निर्विवाद यश असूनही, LIDCOM Gattai Stall Scheme ला काही आव्हाने आहेत:
- जमिनीची उपलब्धता: स्टॉल्ससाठी योग्य जागा शोधण्यासाठी, विशेषतः शहरी भागात, नाविन्यपूर्ण उपाय आणि सहयोगी प्रयत्नांची आवश्यकता आहे.
- शाश्वतता: दीर्घकालीन यश हे स्टॉलची योग्य देखभाल, लाभार्थ्यांमध्ये आर्थिक साक्षरता आणि चालू असलेल्या समर्थनाची खात्री यावर अवलंबून असते.
- मार्केट ऍक्सेस: विक्रेत्यांना विश्वासार्ह बाजारपेठांशी जोडणे आणि वाजवी किमतीची यंत्रणा सुनिश्चित करणे हे शाश्वत उत्पन्न निर्मितीसाठी महत्त्वाचे आहे.
या आव्हानांमध्ये योजनेचा जास्तीत जास्त प्रभाव पाडण्यासाठी धोरणात्मक पुढाकार घेण्याची आवश्यकता आहे:
- स्वयंसेवी संस्था आणि खाजगी विकासकांसह सहयोग: या संस्थांसोबत भागीदारी केल्याने जमिनीची उपलब्धता वाढू शकते आणि मौल्यवान कौशल्य प्रदान केले जाऊ शकते.
- आर्थिक समावेशन कार्यक्रम: लाभार्थींना आर्थिक व्यवस्थापन कौशल्ये आणि कर्ज उपलब्ध करून देणे आत्मनिर्भरता वाढवू शकते आणि व्यवसाय वाढीस सक्षम करू शकते.
- मार्केट लिंकेज: सरकारी एजन्सी, सहकारी आणि खाजगी कंपन्यांसोबत भागीदारी प्रस्थापित केल्याने वाजवी किंमत आणि स्थिर उत्पन्न मिळू शकते.
- सतत कौशल्य विकास: चालू असलेल्या कौशल्य विकास कार्यशाळा लाभार्थींना बाजारातील वाढत्या मागणीशी जुळवून घेण्यास आणि त्यांची कारागिरी वाढवण्यास मदत करू शकतात.
नित्कर्ष :
वंचित लोकांच्या जीवनात मोठा बदल घडवून आणण्याची क्षमता असलेल्या सरकारी प्रकल्पाचे एक उत्कृष्ट उदाहरण म्हणजे गट्टाई स्टॉल योजना. हा कार्यक्रम लोकांना सक्षम बनवतो आणि मोचींना त्यांचे स्वतःचे फायदेशीर, टिकाऊ उद्योग स्थापन करण्याचे साधन देऊन अधिक समावेशक आणि न्याय्य समाजाला प्रोत्साहन देतो. सध्याच्या समस्यांचे निराकरण करून आणि धोरणात्मक उपाय योजून, LIDCOM Gattai Stall Scheme प्रगती करू शकते आणि मोठ्या संख्येने लोकांना त्यांच्या स्वतःच्या आकांक्षा पूर्ण करण्यास आणि स्वयंपूर्ण बनण्यास मदत करू शकते.
मित्रांनो, तुम्हाला LIDCOM Gattai Stall Scheme बद्दल दिलेली माहिती कशी वाटली? तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता.LIDCOM Gattai Stall Scheme लेखाबाबत तुमच्या काही सूचना असतील तर तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. मित्रांनो,अशा सरकारी योजनांशी संबंधित अपडेट माहिती मिळवण्यासाठी आमच्या https://yojanaparichay.com/ या वेबसाइटला भेट देत रहा.
Frequently Asked Questions (FAQs):
स्टॉलसाठी कोणत्या प्रकारचे साहित्य वापरले जाईल?
स्टॉल बांधण्यासाठी टिन धातूचा वापर केला जाईल.
माझ्या स्टॉलचे नुकसान झाल्यास काय होईल?
नुकसानाच्या कारणावर अवलंबून दुरुस्ती आणि बदलण्याच्या प्रक्रियेसाठी विशिष्ट मार्गदर्शक तत्त्वे आहेत. तपशीलांसाठी तुमच्या स्थानिक जिल्हा समाज कल्याण कार्यालयाशी संपर्क साधा.
मी माझ्या स्टॉलचा आकार अपग्रेड करू शकतो का?
मानक GSS योजनेअंतर्गत अपग्रेड करणे शक्य होणार नाही. तथापि, संभाव्य समर्थनासाठी इतर सरकारी उपक्रम किंवा मायक्रोफायनान्स पर्याय एक्सप्लोर करा.
मला माझ्या नोंदणीचे नूतनीकरण करावे लागेल का?
नोंदणी विशिष्ट कालावधीसाठी वैध असते. नूतनीकरणासाठी अनेकदा स्टॉलच्या देखभालीची पडताळणी आणि योजना मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन आवश्यक असते.
स्टॉल किंवा उपकरणाच्या गैरवापरासाठी काय दंड आहे?
गैरवापरामुळे इशारे, तात्पुरते स्टॉल बंद करणे किंवा फायदे रद्द करणे देखील होऊ शकते. योजनेच्या मार्गदर्शक तत्त्वांचा सल्ला घ्या आणि विशिष्ट तपशीलांसाठी तुमच्या स्थानिक अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधा.