Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana : कामाच्या अस्थिर जगात, तुमची नोकरी गमावणे हृदयद्रावक असू शकते. पैशाच्या चिंतेमुळे तणाव आणि चिंता निर्माण होते. भारत सरकारला ही समस्या लक्षात आली आणि त्यांनी अटल बीमित व्यक्ती कल्याण योजना (ABVKY) सुरू केली, जो एक सामाजिक सुरक्षा कार्यक्रम आहे जो बेरोजगार लोकांना अत्यंत आवश्यक सुरक्षा जाळी प्रदान करतो.
हा ब्लॉग लेख Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana चा सविस्तर तपशीलवार शोध घेतो आणि संभाव्य पात्र प्राप्तकर्त्यांना कसे-करायचे याचे संपूर्ण मॅन्युअल ऑफर करतो. तुम्ही त्याचा यशस्वीपणे वापर करू शकता याची खात्री करण्यासाठी आम्ही कार्यक्रमाचे ध्येय, त्याचे फायदे, पात्रता आवश्यकता, अर्ज प्रक्रिया आणि इतर महत्त्वाची माहिती पाहू.
Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana काय आहे ?
Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana हा एक पायलट उपक्रम होता जो कर्मचारी राज्य विमा महामंडळ (ESIC) ने जुलै 2018 मध्ये आर्थिकदृष्ट्या बेरोजगार असलेल्या विमाधारकांना मदत करण्याच्या उद्देशाने सुरू केला होता. दिवंगत पंतप्रधान अटलबिहारी वाजपेयी यांचे नाव देण्यात आलेला हा कार्यक्रम दोन वर्षांच्या कालावधीसाठी राबविण्यात आला. अटल बीमित व्यक्ती कल्याण योजना, कर्मचारी राज्य विमा महामंडळाद्वारे प्रशासित बेरोजगार कार्यक्रम, सरकारने 30 जून 2024 रोजी संपणाऱ्या दोन वर्षांच्या कालावधीसाठी वाढविला आहे.एका राजपत्रातील घोषणेमध्ये, श्रम आणि रोजगार मंत्रालयाने म्हटले आहे की, “अटल बीमित व्यक्ती कल्याण योजना 01.07.2022 ते 30.06.2024 या कालावधीसाठी शिथिल पात्रता अटी आणि वाढीव सवलत दरांसह वाढवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.”
संघटित क्षेत्रातील एखाद्या कर्मचाऱ्याने आपली नोकरी गमावल्यास, ते अटल बिमित व्यक्ती कल्याण योजनेअंतर्गत ESIC कडून 24 महिन्यांच्या आर्थिक सहाय्यासाठी पात्र आहेत. ESIC द्वारे समाविष्ट असलेला कोणताही कर्मचारी या कार्यक्रमातून लाभ मिळवण्यास पात्र आहे. त्यांना त्यांच्या मानधनानुसार ही आर्थिक मदत मिळेल. ज्याचे तपशील आम्ही तुम्हाला या तुकड्यात प्रदान करू. लाभार्थीच्या बँक खात्याला ESIC कडून थेट आर्थिक मदत मिळेल.
अटल बीमित व्यक्ती कल्याण योजनेची (ABVKY) उद्दिष्टे
ABVKY ची स्थापना अनेक विशिष्ट उद्दिष्टे लक्षात घेऊन करण्यात आली होती, जे सर्व बेरोजगारांना मदत करण्यासाठी आणि त्याचे हानिकारक प्रभाव कमी करण्यासाठी होते. योजनेची मुख्य उद्दिष्टे खालीलप्रमाणे विभागली आहेत:
- आर्थिक सुरक्षा प्रदान करणे: अनैच्छिक बेरोजगारीमुळे त्यांचे काम गमावलेल्या विमाधारकांना आर्थिक सहाय्याने मदत करणे हे Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana चे मुख्य ध्येय आहे. ते त्यांच्या मूलभूत गरजा आणि बेरोजगारीच्या फायद्यांमुळे कामाच्या शोधात येणाऱ्या आर्थिक अडचणी हाताळण्यास सक्षम आहेत. हे सुरक्षा जाळे लोकांच्या तणावाची पातळी कमी करते आणि नवीन नोकरीच्या संधी शोधण्यावर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी त्यांना मुक्त करते.
- औपचारिक रोजगाराला चालना देणे: ESI कायद्यात समाविष्ट असलेल्यांना सुरक्षा जाळी देऊन, कार्यक्रम औपचारिक क्षेत्रात सहभागी होण्यास प्रोत्साहित करतो. त्यांचे काम गमावल्यास त्यांना काही आर्थिक सुरक्षितता आहे हे ज्ञान लोकांना अधिकृत रोजगार शोधण्यास प्रवृत्त करू शकते.
- सामाजिक सुरक्षेला प्रोत्साहन: बेरोजगार लोकांना मदतीचा अतिरिक्त स्तर प्रदान करून, Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana भारताची सामाजिक सुरक्षा व्यवस्था वाढवते. बदलाच्या काळात, हे सामाजिक सुरक्षा जाळे एखाद्या व्यक्तीच्या सुरक्षिततेची आणि आरोग्याची भावना जपण्यात मदत करते.
- नोकरी शोधण्यासाठी प्रोत्साहन: 90-दिवसांचा बेरोजगारी विमा कालावधी लोकांना नवीन नोकरी पर्याय शोधण्यासाठी सक्रियपणे प्रेरित करतो. आर्थिक सहाय्य केवळ अल्पकालीन आहे हे ज्ञान त्यांना नवीन रोजगार शोधण्यासाठी आणि आर्थिक स्वातंत्र्य परत मिळविण्यासाठी प्रेरित करते.
अटल बीमित व्यक्ती कल्याण योजनेचे फायदे (ABVKY)
- बेरोजगारी दरम्यान आर्थिक स्थिरता: बेरोजगारीच्या काळात प्राप्तकर्त्यांना दिलेली आर्थिक स्थिरता हा त्यांचा सर्वात मोठा तात्काळ लाभ आहे. भाडे, अन्न आणि उपयुक्तता यांसारख्या आवश्यक गोष्टींसाठी पैसे भरून तुम्ही नवीन नोकरी शोधत असताना रोख लाभ तुम्हाला थोडा श्वास घेण्याची जागा देतो. परिणामी, लोकांचा आर्थिक ताण कमी असतो आणि ते त्यांच्या नोकरीच्या शोधावर लक्ष केंद्रित करण्यास मोकळे असतात.
- रोजगाराच्या संक्रमणादरम्यान मनःशांती: नोकरी गमावणे हा एक कठीण आणि अप्रत्याशित कालावधी असू शकतो. Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana तात्पुरती सुरक्षा जाळी देते, ज्यामुळे काळजी कमी होते. त्यांना काही आर्थिक सहाय्य आहे हे जाणून ते शांत आणि अधिक केंद्रित दृष्टीकोनातून त्यांच्या नोकरीच्या शोधात जाऊ शकतात.
- अत्यावश्यक आरोग्य सेवा जतन करणे: ESI कायद्याच्या संपूर्ण बेरोजगारीमध्ये सतत वैद्यकीय कव्हरेज अंतर्गत अत्यावश्यक आरोग्य सेवांमध्ये प्रवेशाची हमी दिली जाते. ज्यांना सतत वैद्यकीय उपचारांची गरज आहे किंवा ज्यांना आधीच वैद्यकीय समस्या आहेत त्यांना याचा फायदा होईल.
- औपचारिक रोजगारासाठी प्रोत्साहन: त्यांनी त्यांचे काम गमावल्यास सुरक्षिततेचे जाळे आहे या आश्वासनासह, Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana लोकांना औपचारिक रोजगार पर्याय शोधण्यासाठी प्रोत्साहन देऊ शकते. हे औपचारिक अर्थव्यवस्थेत सहभागी होण्यास प्रोत्साहन देते, जे अधिक सुरक्षित आणि अधिक संरचित असलेले कार्यबल तयार करण्यास मदत करते.
- आर्थिक अडचण कमी करते: मोठ्या प्रमाणात रोजगार हानी मंदीच्या काळात किंवा साथीच्या रोगांसारख्या अनपेक्षित घटनांमध्ये अर्थव्यवस्थेवर घातक परिणाम करू शकते. Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana एक सुरक्षा जाळी म्हणून काम करते, लोकांना आणि त्यांच्या कुटुंबांना कठीण परिस्थितीतून मार्ग काढण्यासाठी अल्पकालीन आर्थिक सहाय्य प्रदान करते. यामुळे रोजगाराची हानी थांबते ज्यामुळे अर्थव्यवस्था बिघडते आणि ग्राहकांचा खर्च कमी होतो.
- सामाजिक स्थिरतेला प्रोत्साहन देते: ABVKY बेरोजगारीचा तात्काळ आर्थिक भार कमी करून सामाजिक स्थिरता वाढविण्यात मदत करते. लोक बेघर होण्याची शक्यता कमी असते किंवा त्यांच्या नोकऱ्या गमावल्यामुळे त्यांच्या जीवनात लक्षणीय बदल होतात. यामुळे सामाजिक अशांतता दूर राहते आणि लोकांच्या कल्याणाची भावना टिकून राहते.
Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana पात्रता निकष:
- रोजगार स्थिती: ESI कायदा, 1948 च्या कलम 2(9) अंतर्गत परिभाषित केल्यानुसार तुम्ही विमाधारक व्यक्ती (IP) असणे आवश्यक आहे. हे विशेषत: या कायद्यांतर्गत नोंदणीकृत कारखाने किंवा आस्थापनांमध्ये काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांचा संदर्भ देते.
- रोजगार कालावधी: तुम्ही तुमच्या बेरोजगारीच्या लगेच आधी किमान दोन वर्षांचा विमायोग्य रोजगार पूर्ण केलेला असावा. याचा अर्थ तुम्ही तुमच्या नियोक्त्याच्या पेमेंटद्वारे ESI योजनेमध्ये सक्रियपणे योगदान देत होता.
- ESI योगदान इतिहास: किमान योगदानाची आवश्यकता आहे. तुम्ही तुमच्या बेरोजगारीच्या लगेच आधीच्या योगदान कालावधीत किमान 78 दिवस योगदान दिलेले असावे. याव्यतिरिक्त, तुम्ही बेरोजगारीपूर्वी दोन वर्षांच्या आत उर्वरित तीन योगदान कालावधीपैकी एकामध्ये किमान 78 दिवस योगदान दिलेले असणे आवश्यक आहे.
- ऐच्छिक राजीनामा: तुम्ही तुमच्या नोकरीचा स्वेच्छेने राजीनामा दिल्यास, तुम्ही Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana लाभांसाठी पात्र नाही.
- कारणासाठी समाप्ती: जर तुम्हाला गैरवर्तनामुळे किंवा कंपनीच्या धोरणांचे उल्लंघन केल्यामुळे समाप्त केले गेले असेल तर ही योजना लागू होणार नाही.
- लवकर सेवानिवृत्ती: जे लवकर सेवानिवृत्ती घेतात ते ABVKY अंतर्गत येत नाहीत.
अटल बिमित व्यक्ती कल्याण योजनेसाठी अर्ज कसा करावा?
अटल बीमित व्यक्ती कल्याण योजना (ABVKY) ची अर्ज प्रक्रिया तुलनेने सोपी असण्यासाठी तयार केली गेली आहे, परंतु त्यात तुमच्या पूर्वीच्या नियोक्ताने क्लेम सुरू करण्याचा समावेश आहे. येथे चरणांचे ब्रेकडाउन आहे:
- तुमच्या नियोक्त्याशी संपर्क साधा: संपर्काचा पहिला मुद्दा म्हणून, तुमच्या पूर्वीच्या नियोक्त्याशी संपर्क साधा आणि ABVKY लाभांवर दावा करण्याचा तुमचा हेतू त्यांना कळवा.
- नियोक्त्याची भूमिका: दावा प्रक्रिया सुरू करण्यात तुमचा नियोक्ता महत्त्वाची भूमिका बजावतो. ते तुमच्या वतीने ESIC शाखा कार्यालयात खालील कागदपत्रे सबमिट करण्यासाठी जबाबदार आहेत:
- क्लेम फॉर्म (फॉर्म-यूडी): हा फॉर्म तुमच्याद्वारे योग्यरित्या भरलेला आणि स्वाक्षरी केलेला असणे आवश्यक आहे.
- बेरोजगारीचा पुरावा: तुमची नोकरी गमावल्याची पडताळणी करणारा दस्तऐवज आवश्यक आहे. हे तुमचे टर्मिनेशन लेटर किंवा तुमच्या मालकाने जारी केलेले कोणतेही अधिकृत दस्तऐवज असू शकते.
- सर्व्हिस बुक (किंवा समतुल्य): तुमचा रोजगार कालावधी आणि ESI योगदान सत्यापित करणारा दस्तऐवज आवश्यक आहे. हे तुमचे सेवापुस्तक, वेतन नोंदणी नोंदी किंवा तुमच्या नियोक्त्याकडील इतर कोणतेही संबंधित दस्तऐवज असू शकतात.
- बँक खाते तपशील: बेरोजगारी लाभ इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने प्राप्त करण्यासाठी तुमच्या बँक खात्याची माहिती आवश्यक आहे. तुम्ही योग्य खाते क्रमांक, IFSC कोड आणि शाखा तपशील प्रदान केल्याची खात्री करा.
- ईएसआयसी पडताळणी: तुमच्या नियोक्त्याकडून कागदपत्रे मिळाल्यावर, ईएसआयसी शाखा कार्यालय प्रदान केलेल्या माहितीच्या आधारे आणि ईएसआय प्रणालीमधील तुमच्या योगदानाच्या इतिहासाच्या आधारे तुमची पात्रता सत्यापित करेल.
- क्लेम स्टेटस कम्युनिकेशन: ESIC तुम्हाला दाव्याची स्थिती कळवेल. मंजूर झाल्यास, तुम्हाला कमाल 90 दिवसांच्या कालावधीसाठी बेरोजगारी लाभ मिळेल, जो थेट तुमच्या बँक खात्यात जमा केला जाईल.
नित्कर्ष :
अटल बीमित व्यक्ती कल्याण योजना (ABVKY) अनैच्छिक बेरोजगारीचा अनुभव घेणाऱ्या ESI कायद्यांतर्गत समाविष्ट असलेल्या व्यक्तींसाठी एक मौल्यवान सुरक्षा जाळी म्हणून काम करते. मर्यादित कालावधीसाठी आर्थिक सहाय्य आणि सतत वैद्यकीय कव्हरेज देऊन, ही योजना नोकरीच्या नुकसानीचा आर्थिक भार कमी करण्यास मदत करते आणि लोकांना नवीन रोजगाराच्या संधी शोधण्यावर लक्ष केंद्रित करण्यास सक्षम करते, शेवटी अधिक स्थिर आणि सुरक्षित कर्मचारी वर्गात योगदान देते.
मित्रांनो, तुम्हाला Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana बद्दल दिलेली माहिती कशी वाटली? तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana लेखाबाबत तुमच्या काही सूचना असतील तर तुम्ही आम्हाला कमेंट करून सांगू शकता. मित्रांनो, अशा सरकारी योजनांशी संबंधित अपडेट माहिती मिळवण्यासाठी आमच्या https://yojanaparichay.com/ या वेबसाइटला भेट देत रहा.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ) :
ABVKY अंतर्गत जास्तीत जास्त लाभ कालावधी किती आहे?
कमाल 90 दिवसांचा बेरोजगारी लाभ मिळू शकतो, शेवटच्या रोजगारादरम्यान सरासरी दैनंदिन कमाईच्या 50% वर दिले जाते.
ABVKY लाभांसाठी अर्ज करण्याची अंतिम मुदत आहे का?
होय, बेरोजगारीच्या तारखेपासून एक वर्षानंतर दावे दाखल केले जाऊ शकत नाहीत.
माझा Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana दावा नाकारला गेल्यास काय होईल?
तुम्ही शाखा कार्यालयाच्या निर्णयाशी असहमत असल्यास तुम्ही ESIC प्रादेशिक कार्यालयाकडे अपील दाखल करू शकता.
Atal Bimit Vyakti Kalyan Yojana चे फायदे कोणाला मिळू शकतात?
उ: ईएसआय अंतर्गत विमा उतरवलेले कामगार ज्यांनी अनैच्छिकपणे आपली नोकरी गमावली, 2+ वर्षे विमा उतरवलेला रोजगार पूर्ण केला आणि किमान ईएसआय योगदान आहे.